بازآفرینی بازار
امروز دیگر نقطهای در جهان نمانده که به قدرت بازار ایمان نیاورده باشد. کشورهایی که راه تخصیصی جز بازار را انتخاب کرده بودند یکی پس از دیگری با بحران روبهرو شدند و بازار بیش از هر موقع دیگر جایگاه مهمی در جامعه و در تحلیلهای اقتصادی پیدا کرده است. کتاب «بازآفرینی بازار» معتقد است «بازار خوب تنها راه رسیدن به خوش بختی و بازار بد راه فقر و نگون بختی است.» این کتاب از دعوای بین نظام مبتنی بر بازار با دیگر نظامها عبور میکند و بحث خود را به اصلاح بازارها معطوف میکند. مکمیلان که استاد اقتصاد دانشگاه استنفورد بود، در دفاع از دستاورهای مثبت بازارها بسیار سخن میگوید اما وقتی بحث بر سر نتایج فاجعهبار بازارها میشود مانند برخی از اقتصاددانان چشم خود را نمیپوشاند. در واقع این کتاب سعی دارد مسیر گذار از بازار بد به بازار خوب را تبیین کند.
مخاطبان این کتاب کسانی هستند که آشنایی نسبی با مبحث بازارها در اقتصاد دارند، این کتاب همچنین میتواند کمک خوبی به کسانی باشد که در زمینه سیاستگذاری اقتصادی فعالیت میکنند. مهمترین دستاورد کتاب میتواند این باشد که ذهن مخاطب را از دوگانه بازارگرایی یا بازارستیزی خارج کند و این سوال که «چگونه بازاری خوب است؟» را در ذهن مخاطب شکل میدهد.
توسعه به مثابه توانمندسازی حکومت
موضوع اصلی این کتاب ارتقای توانمندی حکومت در راستای توسعه اجرایی کشورها به عنوان یکی از چهار رکن توسعه در کنار توسعه سیاسی، توسعه اقتصادی و توسعه اجتماعی است. نویسندگان کتاب، توانمندسازی حکومت را کانون توسعه به مثابه تحولی چهاربعدی قلمداد میکنند.
دولتها در هر کشوری نقش مهمی در فرآیند توسعه اقتصادی و خدماتدهی به جامعه برعهده دارند. آنها سرگرم تدوین سیاستها و برنامههای متنوعی جهت اهداف گوناگون میانمدت و بلندمدت توسعهای هستند اما بسیاری از این دخالتها دستاوردهای واقعی محدودی داشته است. سندها و برنامههای باشکوه نوشته میشوند بدون آنکه اجرا شوند.
چرا میزان شکست در اجرای سیاستها بالا است؟ برای غلبه بر چالشها چه کار میتوان کرد تا تغییرات واقعی اتفاق بیافتند؟ نتایج بررسیهای نویسندگان کتاب نشان میدهند مشکل اصلی در کشورهای در حال توسعه به ضعف قابلیت حکومت مربوط میشود. پیشنهاد کتاب برای رهایی از تلههای قابلیت، استفاده از رویکرد «انطباق رفتوبرگشتی مسئله محور است. این فرآیند با تقویت ظرفیت کسانی که درون حکومت کار میکنند، برای مسائلی که با آن مواجه هستند راهکارهایی مناسب با شرایط و بستر واقعی پیدا میکند.
اندیشۀ آزادی
محمد طبیبیان و موسی غنینژاد دو تن از مهمترین اقتصاددانان ایرانی دهههای اخیر بودهاند. تفکر این دو اقتصاددان با مفهوم آزادی اقتصادی و بازار آزاد پیوند خورده است. این دو اقتصاددان در این کتاب به برخی وجوه تجددخواهی ایرانیان و ارائه خلاصهای از خردورزی مدرن در اقتصاد و سیاست است.
نویسندگان کتاب معتقدند طی دو سدۀ گذشته ایرانیان به رغم مشاهده و تاثیرپذیری از پیشرفتهای شگرف غرب بدون توجه به ساختار نظامهای سیاسی – اقتصادی این کشورها، نتوانستهاند راههای درست و ممکن برای توسعه ایران را پیدا کنند. آنها ادعا میکنند که بیتوجهی به حقوق مالکیت یکی از اصلیترین دلایل شکستهای ایران در مسیر توسعه بوده است و هدف خود را چنین معرفی میکنند:«شاید بتوان با زدودن ابهامها و آشفتگیهای فکری در خصوص عقبماندگی ما راه را برای چهارچوبی معقول و موثر باز کرد.»
نویسندگان مخاطبان خود را اینگونه تعریف میکنند:«مخاطبان اصلی ما جوانان مشتاقی هستند که میخواهند با درک عمیقتر مسائل جامعه خود و تکیه بر شناخت بهتر اندیشهها و ساز و کارهای دنیای امروز، ایران آینده را با عقل و تدبیر بسازند.»
این مطالب توسط تیم دانشجویی پادکست سکه تهیه شده است و خالی از اشکال نیست، میتوانید در صورت تمایل در بهبود آنها کمک کنید.